کاهش ۳۵ درصدی تقاضای خرید مواد غذایی
افزایش قیمت مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، شیر و لبنیات از شروع امسال سبب رشد نسبی تقاضای خرید برای برخی اقلام مواد غذایی جایگزین مانند سویا، حبوبات و ماکارونی شده است.
به گزارش آچار به نقل از ایسنا، روزنامه «همشهری» در ادامه نوشت: بگفته فعالان صنفی در ۵ ماه نخست امسال به سبب شیوع کرونا، کمترشدن برگزاری مراسم مهمانی، عزاداری و عروسی و افت قدرت خرید مشتریان، میزان مصرف انواع مواد غذایی ۳۵ درصد افت داشته است. علاوه بر آن شرایط تولید داخل، واردات و تامین برخی اقلام مواد غذایی مانند حبوبات، گوجه فرنگی، سویا و... سبب شده تا قیمت این اقلام رشد ۲ تا چند برابری نسبت به سال قبل را تجربه کند. با قاسم علی حسنی، دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی، در مورد وضع بازار و قیمت بنکداری این اقلام گفت و گو کرده ایم.
وضع بازار بنکداری و تقاضای خرید مواد غذایی چگونه است؟
براساس بررسی های اتحادیه بنکداران مواد غذایی، میزان مصرف حبوبات و سایر مواد غذایی از شروع امسال تا اختتام تیر نسبت به زمان مشابه پارینه ۳۵درصد کاهش داشته است. علت اصلی این افت تقاضا، گرانی و رشد دوبرابری قیمت تعدادی از این اقلام، کاهش مهمانی ها، مراسم عروسی و عزاداری بر اثر شیوع ویروس کرونا و همین طور کمترشدن اسراف و دورریز مواد غذایی بوده است. همزمان با کاهش ۳۵درصدی تقاضای خرید مواد غذایی، به سبب افزایش قیمت اقلام پروتئینی مانند گوشت قرمز، مرغ، شیر و لبنیات، ماهی و برنج، خیلی از مصرف کننده ها مواد غذایی دیگری را جایگزین مواد پروتئینی مرسوم در سبد مصرفی خانوار خود کرده اند. با این روند حدودا در همه اقلام مواد غذایی، با افزایش قیمت و کاهش مصرف مواجه بوده ایم و در بعضی محصولات مانند برنج ایرانی این کاهش تقاضا بیشتر بوده چنان که برخی خانوارها به استفاده از ماکارونی بعنوان ماده غذایی جایگزین برنج روی آورده اند، همانطور که با افزایش قیمت گوشت قرمز میزان استفاده از سویا بعنوان ماده غذایی جایگزین، بالا رفته است.
آیا دلیل میزان افزایش قیمت سویا همین عامل بوده است؟
از ابتدای امسال بازار داغ سویا به سبب گرانی گوشت و جایگزینی آن با این ماده باارزش غذایی را شاهد بوده ایم، به نحوی که تقاضای خرید سویا در بازار به سبب گرانی گوشت بیش از ۷۰درصد بالا رفته است. علاوه بر جایگزینی سویا در سبد مصرفی خیلی از خانوارهای کم درآمد بجای گوشت قرمز گوسفندی و گوساله، خیلی از تولیدکنندگان صنعتی و صنایع غذایی نیز سویا را جایگزین گوشت قرمز در تولیدات خود کرده یا سهم این ماده غذایی را در تولیدات خود به شدت افزایش داده اند. این شرایط باعث شده قیمت عمده فروشی هر کیلوگرم سویا به ۲۱هزار تا ۲۲هزار تومان افزایش یابد. درحالی که نرخ دولتی هر کیلوگرم سویای وارداتی با ارز ۴۲۰۰تومانی تا ۶۸۰۰تومان است. افزایش تقاضا و مصرف سویا در بخش انسانی و خوراک دام سبب افزایش شدید قیمت سویا شده است. با این روند از شروع امسال قیمت عمده فروشی هر کیلوگرم سویا ۲۰۰درصد افزایش داشته و تقاضای خرید سویا در مردادماه امسال نسبت به پارینه نیز ۷۰درصد رشد داشته و سویا در خیلی از آشپزخانه های صنعتی، صنایع غذایی و سبد مصرفی خانوارها جایگزین گوشت قرمز شده برای اینکه حتی با وجود گرانی ۲۰۰درصدی هنوز هم قیمت یک کیلوگرم سویا یک پنجم قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز است.
رب گوجه فرنگی هم ازجمله اقلام غذایی است که این روزها با افزایش قیمت مواجه بوده، علت این گرانی چیست؟
بخشی از افزایش قیمت رب گوجه فرنگی به سبب کمبود و کاهش تولید گوجه فرنگی و افزایش قیمت برخی دیگر از نهاده های تولید رب، مانند قوطی و درِ قوطی بوده است. از شروع امسال کمبود بارش ها، گرمای زیاد یا سرمازدگی در بعضی مناطق سبب افت تولید و برداشت گوجه فرنگی و میزان استحصال رب از این محصول شده، به نحوی که قبلا از هر ۴کیلوگرم گوجه فرنگی ۸۰۰گرم رب گوجه فرنگی استحصال می شد اما حالا کم آبی و گرما سبب کمترشدن گوشت (بریکس یا سایر مواد ریزمغذی) در گوجه فرنگی های تولیدی شده و از هر ۴کیلو و ۵۰۰گرم گوجه فرنگی برداشت شده ۸۰۰گرم رب استحصال می شود. علاوه بر آن میزان برداشت گوجه از بوته های گوجه فرنگی کم شده، به نحوی که اگر قبلا ۲ تا۳بار از بوته ها گوجه برداشت می شد این میزان حالا به یک دفعه برداشت کم شده و کم آبی و افت فشار آب در چاه های کشاورزی نیز سبب کم آبی، ضعیف ترشدن و باردهی کم بوته های گوجه فرنگی شده است. عامل مؤثر دیگر در افزایش قیمت رب گوجه فرنگی رونق صادرات این محصول بوده است. با این شرایط قیمت عمده فروشی یک قوطی ۸۰۰گرمی رب گوجه فرنگی دردار که در سال۹۷ به ۱۹هزار تومان بالا رفته اما به سبب کاهش تقاضا به ۱۱هزار تومان کم شده بود، حالا باردیگر به ۱۹ تا ۲۲هزار تومان، بنابر نوع برند محصول، بالا رفته که بیان کننده افزایش ۵۰ تا ۶۰درصدی قیمت بنکداری این محصول است. با این حساب، قیمت رب گوجه فرنگی تا حدود قیمت های سال۹۷ و حتی بالاتر بالا رفته است.
حبوب هم ازجمله محصولات جایگزین مواد پروتئینی است؛ وضع بازار و قیمت این اقلام چگونه است؟
کاهش سطح زیرکشت و تولید حبوب، به ویژه انواع دیم، به سبب کاهش شدید بارش ها و خشکسالی سبب افزایش وابستگی کشور به واردات این محصولات شده است. ۷۰درصد حبوبات مورد نیاز کشور بوسیله واردات تامین می شود. چنان که بیشتر عدس وارداتی از کانادا و سپس روسیه تامین می شود. عدس کانادا به سبب درشت و یکدست بودن بیشتر مصرف خانوار دارد و عدس روسیه به سبب ریزبودن بیشتر برای تولید برخی مواد غذایی مانند آش استفاده می شود و با اقبال کمتری در بازار خرده فروشی مواجه می باشد. همین طور بخش عمده نخود مورد نیاز از استرالیا و ترکیه و لوبیا از قرقیزستان و چین وارد می شود. علاوه بر آن به سبب آنکه برداشت حبوب در کشور تازه شروع شده نمی توان در مورد میزان تولید داخل و نیاز به واردات این اقلام امسال به درستی اظهارنظر کرد و میزان واردات این اقلام نیز بیش از هر چیز در گرو تخصیص ارز مورد نیاز واردات کنندگان در بانک مرکزی است. با این روند بطور متوسط قیمت عمده فروشی حبوب از ۲۰ تا ۴۵درصد افزایش داشته است.
وضع بازار عمده فروشی روغن نباتی و شکر چگونه است؟
قیمت دولتی روغن نباتی از شروع امسال با افزایش ۳۵درصدی مواجه گردید. نرخ شکر نیز در ۲مرحله ۹۰درصد افزایش پیدا کرد. با توجه به این علاوه بر کاهش مصرف این اقلام در سبد مصرفی خانوارها، شیوع بیماری کرونا و عدم برگزاری مهمانی، عزاداری و عروسی نیز در افت تقاضای خرید شکر و روغن مؤثر بوده و در مراسم عزاداری محرم امسال نیز خرید روغن، برنج و شکر برای برگزاری مراسم هیئت های مذهبی کاهش مشهودی داشت.
قیمت برنج ایرانی و وارداتی از شروع امسال چقدر افزایش داشته است؟
قیمت عمده فروشی هر کیلوگرم برنج ایرانی از شروع امسال ۴۸درصد بالا رفته و از ۲۱هزار تومان به ۴۶هزار تومان رسیده است. کمبود و گرانی برخی نهاده های تولید مانند کود و سم و هزینه کارگر و ممنوعیت واردات برنج خارجی، زمینه افزایش قیمت برنج ایرانی را فراهم نموده است. با وجود کاهش واردات، قیمت عمده فروشی برنج خارجی تایلندی و هندی از شروع امسال تغییر چندانی نداشته و به ترتیب ۱۹ تا ۲۳هزارو۵۰۰تومان و نرخ هر کیلوگرم برنج سفید پاکستانی حدود ۲۷هزار تومان است. قیمت برنج خارجی نسبت به ۲ماه قبل تغییری نکرده، قیمت تمام شده برنج وارداتی با ارز نیمایی در بندرعباس حدود ۲۳هزار تومان است اما به نرخ ۱۹هزارو۵۰۰ تا ۲۳تومان فروخته می شود، در حقیقت خواب طولانی برنج وارداتی در گمرک و هزینه های تحمیلی به آن باعث شده هزینه تمام شده واردات برنج افزایش یابد. قیمت ۴۵هزار تومانی برنج ایرانی نیز منطقی بنظر می رسد برای اینکه کشاورزی که با نرخ بالای تورم مواجه می باشد، یک سال برای فروش هر کیلوگرم برنج مرغوب ایرانی به نرخ بنکداری ۴۳هزار تومانی و خرده فروشی ۴۵هزار تومانی صبر کرده اما واقعیت آنست که میزان درآمد و قدرت خرید مردم به شدت کم شده و این شرایط است که نرخ برنج ایرانی را برای خیلی از مردم گران تلقی می کند.
وضع بازار بنکداری چای و کنسرو ماهی تون چگونه است؟
شاید بتوان گفت چای خارجی از معدود کالاهایی است که در ۶ ماه گذشته افزایش قیمت چندانی نداشته است. نیاز کشور به چای ۸۰هزار تن است که فقط ۵درصد این نیاز از محل چای تولید داخل تامین می شود و به همین دلیل افزایش قیمت چای ایرانی تأثیر چندانی در نرخ بازار بنکداری چای ندارد و قیمت عمده فروشی هر کیلوگرم چای فله بنابر نوع و کیفیت از ۷۰ تا ۱۴۰هزار تومان در نوسان است که این قیمت در انواع چای بسته بندی با احتساب سایر هزینه ها افزایش می یابد. کنسرو ماهی تون نیز از دیگر اقلام کالایی است که با ثبات قیمتی بیشتری مواجه بوده برای اینکه افزایش قیمت این کالا زمینه متعادل شدن مصرف آنرا فراهم نموده است. آخرین افزایش قیمت رسمی کنسروهای ماهی تون پیش از عید امسال بوده است. با توجه به این مقرر است به سبب رشد هزینه تمام شده تولید به سبب گرانی ماهی تون و قوطی کنسرو، قیمت کنسروهای ماهی تون بازهم افزایش یابد. حالا متوسط قیمت عمده فروشی هر قوطی ماهی تون ۱۹ تا ۲۱هزار تومان و قیمت خرده فروشی این محصول بنابر نوع برند و کیفیت از ۲۵ تا ۳۱هزار تومان است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب