گزارش آچار؛
جهش در روابط اقتصادی ایران و روسیه از تجارت آزاد تا پیمان پولی
به گزارش آچار در دولت سیزدهم شاهد جهش در روابط اقتصادی بین ایران و روسیه هستیم تا جایی که به زودی تجارت آزاد و پیمان پولی دو جانبه بین ایران و روسیه رقم می خورد.
به گزارش خبرنگار مهر، بازخوانی روابط ایران و روسیه مبین این حقیقت است که روابط سیاسی امنیتی و دفاعی دو کشور به رغم فراز و نشیب های تاریخی در چند سال گذشته رو به بهبودی بوده است به صورتی که به قول صاحب نظران این روابط نوین در تاریخ دو کشور بی سابقه است اما این رابطه از نظر اقتصادی نسبت به ظرفیت های موجود و کشورهای منطقه در خور انتظار نیست.
سال گذشته ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران در چارچوب هیأتی به روسیه سفر و با پوتین دیدار کرد؛ آنطور که دولت اعلام نمود این سفر دستاوردهای زیادی بخصوص در حوزه اقتصادی داشت که همچون آنها تأمین خط اعتبار ۵ میلیارد دلاری از جانب روسیه برای تأمین مالی قطعه رشت آستارا در جهت تکمیل کریدور شمال - جنوب از راه ترانزیت ریلی جهت متصل کردن جنوب ایران و خلیج فارس به آسیای میانه و اروپا، تأمین نهاده های اساسی و غلات و تکمیل مراودات بانکی و ارزی - پیمان پولی دوجانبه است.
امروز سه شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۱، ولادیمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه برای حضور در هفتمین نشست سران روند آستانه به تهران سفر می کند. این سفر نخستین حضور رئیس جمهور روسیه در ایران پس از ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی است.
پیاده سازی تجارت آزاد به زودی
کامبیز میرکریمی نایب رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد وضعیت روابط اقتصادی ایران و روسیه، اظهار نمود: خیلی از مسائلی که هم اکنون روی آنها بحث وجود دارد، مسائلی است که از قبل رو میز بود اما آنچه که میتوان گفت با سرعت قابل قبولی درحال جلو رفتن است، بحث موافقت نامه تجارت آزاد بین دو کشور است. از سال ۹۸ به صورت امتیازات ترجیحی روی چند قلم کالا اجرایی شد اما الان با سرعت به سمت پیاده سازی تجارت آزاد درحال حرکت هستیم، به این معنا که ۸۰ در صد اقلام دو کشور مشمول تجارت آزاد یعنی تعرفه صفر درصد شوند.
جهش پروژه های ترانزیتی
وی اضافه کرد: در موارد دیگر همچون تبادلات بانکی و همکاریهای ترانزیتی، زمینه های همکاری از قبل فراهم شده بود اما اخیراً یک جهشی در پروژه های ترانزیتی بوجود آمده است در واقع مسیر ارسال کالاهای صادراتی روسیه به اروپا و سایر کشورها تقریباً بسته شده و هزینه ها هم افزایش پیدا کرده است، ازاین رو مسیر ایران تبدیل به موقعیت مناسب تری برای جلب سرمایه گذاری روس ها شده و حتی در این خصوص موافقت نامه هایی برای انجام ترانزیت تا ۱۰ میلیون دلار کالای روسی امضا شده است.
سرمایه گذاری بخش خصوصی ایران و روسیه در شرق دریای خزر
میرکریمی ضمن اشاره به کریدور شمال- جنوب اظهار داشت: در کریدور شمال - جنوب ۳ مسیر کلیدی داریم؛ یکی مسیر غرب دریای خزر که از قبل فعال بوده، دیگری مسیر خود دریای خزر که احتیاج به سرمایه گذاری بیشتر و تأمین کامیون های یخچال دار دارد و بعدی هم شرق دریای خزر که برای حمل ریلی است. در این راه زیرساخت هایی با سرمایه گذاری بخش خصوصی دو کشور درحال ایجاد بوده و توافقات انجام شده است.
وی افزود: از سویی دیگر در همین مسیر خط مستقیم پرواز تهران- رشت- آستارا راه افتاده است؛ با عنایت به تردد زیادی که بین اتباع و بازرگانان در جنوب روسیه و شمال ایران وجود دارد، این پرواز کارشان را راحت کرده است. قبلاً تردد در این راه سخت بود.
تأمین راحت نهاده های اساسی از روسیه
میرکریمی در مورد تأمین نهاده های اساسی هم اظهار داشت: روسیه اواخر سال ۱۴۰۰ صادرات بعضی از نهاده های اساسی خویش را به اغلب کشورها ممنوع کرد اما با عنایت به این که با ایران موافقت نامه تجارت آزاد داشت، ایران شامل این محدودیت نبوده و هم اکنون واردات نهاده های اساسی همچون گندم به سادگی انجام می شود. البته بر خلاف پیشبینی ها، روبل روسیه تقویت شد و یک مقدار هزینه واردات افزوده شد و کالاهای روسی مقداری گران شدند.
وضعیت پیمان پولی دوجانبه ایران و روسیه
نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه در مورد پیمان پولی دوجانبه هم اظهار نمود: این پیمان همیشه یا از راه ایجاد حساب مخصوص یا همکاری بانکهای مرکزی دو کشور وجود داشته است که مبادلات تجاری دو کشور را با روبل و ریال انجام می دهند؛ در واقع توافقات انجام شده اما بحث فعلی، استقبال بخش خصوصی و شرکتهای دو طرف از این پیمان است.
وی افزود: برای سوق دادن بخش خصوصی به استفاده از این شیوه های مالی، باید ارز دونرخی یا از بین برود یا فاصله بین این ارزها کاهش پیدا کند. همینطور باید ثبات پول های ملی را داشته باشیم. از سویی دیگر مسئله تراز تجاری منفی ایران و روسیه هم عامل دیگری شده که تمایل بخش خصوصی جهت استفاده از پیمان پولی دوجانبه را تحت تاثیر قرار داده است.
میرکریمی خاطرنشان کرد: هم اکنون تجارت دو کشور تراز نیست و معمولا واردات کالا از روسیه به ایران ۳ تا ۴ برابر بیشتر از صادرات ایران به روسیه است. اگر قرار باشد با پول ملی تسویه شود بانک مرکزی ایران به روسیه همیشه بدهکار می شود اگر قرار باشد با پول ملی تسویه شود بانک مرکزی ایران به روسیه همیشه بدهکار می شود چونکه به میزان کافی روبل در روسیه وجود نخواهد داشت که برای خرید کالاهای ایرانی اختصاص داده شود.
وی اضافه کرد: از سویی دیگر هم با مبحث کم اظهاری صادرکنندگان ایرانی و روسی مواجه هستیم؛ کم اظهاری سبب می شود که بخشی از تبادلات پول به صورت غیرقانونی و خارج از شبکه بانکی صورت گیرد که با اعمال تعرفه ترجیحی که به سرعت به سمت تجارت آزاد درحال حرکت است، این کم اظهاری ها به شدت کاسته می شود و تجارت شفاف تر و تبادلات پولی از راه سیستم بانکی انجام می شود.
نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه در مورد مراودات بانکی و ارزی، اظهار داشت: در مورد مراودات بانکی و ارزی بین ایران و روسیه مشکل خاصی وجود نداشته است و فقط مسئله، مقررات ملی دو کشور است. تا ارز دو نرخی از بین نرود نمی توان اظهار داشت که به سرعت میتوان به سمت مراودات بانکی شفاف و راحت حرکت کرد.
توسعه زیرساخت های ترانزیتی
همچنین رحمت الله خرمالی رئیس اداره آسیای مرکزی سازمان توسعه تجارت ایران در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار نمود: سفر آقای رئیسی به فدراسیون روسیه در زمستان ۱۴۰۰، نشانه ای بر عزم جدی ایران برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی با روسیه بود. در این سفر بنای برخی توافقات مهم در حوزه هایی چون توسعه زیرساخت های ترانزیتی و هم رفع برخی موانع بخصوص توسعه سرمایه گذاری روسیه در ایران بود. در بعضی موارد هم مانند تأمین غلات و نهادها، پیرو سفر مقامات ایران به روسیه توافقات خوبی صورت گرفت.
وی اضافه کرد: اما پیرو حوادث اخیر بین روسیه و اوکراین از اسفندماه ۱۴۰۰ شرایط دستخوش تغییر شد؛ بگونه ای که در بعضی موارد فرصت های جدید در بازار روسیه برای ایران پدید آمد (مانند خروج شرکتهای غربی از بازار روسیه و بهتر شدن فضای بازار برای حضور محصولات ایرانی) و همینطور شرایط جدید حاکم بر روسیه در ۲ ماه ابتدایی مناقشه و کاهش ارزش پول آن کشور، باعث شد روابط تجاری روسیه با برخی کشورها کاهشی شده و با اینکه در ادامه و با فروکش کردن هیجانات، طرف های روس هم درحال بازیابی روابط خود با کشورهای دوست هستند.
تأثیر سفر پوتین به تهران در توسعه روابط دو کشور
خرمالی افزود: در چنین شرایطی، سفر رئیس جمهور فدراسیون روسیه به تهران نیز، فارغ از جنبه های سیاسی، این نوید را به بازرگانان و شرکتهای ایرانی و روس می دهد که با اطمینان بیشتری می توانند به توسعه روابط ادامه دهند و از این منظر، تاثیر مهمی بر افزایش حجم همکاریهای اقتصادی و تجاری دو طرف دارد.
روابط بانکی درحال گسترش است
وی در مورد وضعیت مراودات بانکی و ارزی بین دو کشور، اظهار نمود: در طول سالهای گذشته، به علت تحریم های ظالمانه روابط رسمی بانکی دو کشور به صورت کامل برقرار نبوده ولی بانک میربیزنس در روسیه فعال بوده است.
رئیس اداره آسیای مرکزی سازمان توسعه تجارت ایران افزود: در ماه های اخیر و با عنایت به عزم جدی بانک مرکزی ایران برای توسعه روابط بانکی با روسیه از یک سو و تمایل بانکهای روسیه از طرفی، روابط بانکی درحال گسترش است؛ بگونه ای که در هفته اول تیرماه رئیس بزرگترین بانک و زیست بوم مالی روسیه، ازبربا نک در صدر هیئتی به تهران سفر کرد و ضمن ملاقات با مقامات دولتی، توافقات خوبی با مدیران بانک مرکزی و چند بانک دولتی و خصوصی هم برای توسعه روابط بانکی صورت گرفت.
مذاکرات برای اجرای تجارت آزاد با اوراسیا در مراحل نهایی قرار دارد
خرمالی در مورد وضعیت تجارت آزاد میان ایران و روسیه، اظهار داشت: مهم ترین فرایندی که برای تجارت آزاد میان ایران و روسیه در جریان است، نهایی سازی موافقت نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که دور چهارم مذاکرات با حضور نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه در اصفهان برگزار گردید.
وی اضافه کرد: الان طرف ها در مرحله نهایی سازی اقلام مشمول تخفیفات تعرفه ای هستند و بزودی هم مذاکرات طرف ها تمام می شود و با امضا و اجرایی شدن موافقت نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا نه تنها تجارت ایران با روسیه افزایش بلکه با دیگر کشورهای عضو اتحادیه هم افزایش خواهد داشت.
خرمالی خاطرنشان کرد: تعرفه تجارت حدود ۸۰ درصد کالاها میان ایران و اوراسیا به مرور زمان صفر می شود تعرفه تجارت حدود ۸۰ درصد کالاها میان ایران و اوراسیا به مرور زمان صفر می شود و این امر تاثیر زیادی در افزایش تجارت کشورمان با اوراسیا می گذارد.
رئیس اداره آسیای مرکزی سازمان توسعه تجارت ایران در مورد نقش روسیه در تکمیل قطعه خط آهن رشت- آستارا، اظهار نمود: این مورد سابقه ای قدیمی دارد و فراز و نشیب های بسیار داشته است. آنچه هم اکنون مشخص بوده این است که به منظور فعال سازی کریدور شمال- جنوب سرمایه گذاری روس ها در تکمیل خط آهن رشت- آستارا سبب تقویت حجم مبادلات تجاری نه تنها ایران و روسیه بلکه سبب تقویت ارتباطات تجاری در منطقه قفقاز می شود.
وضعیت تجارت دو ماهه ایران و روسیه
به گزارش آچار به نقل از مهر، بررسی آخرین وضعیت تجارت ایران و روسیه از آن حکایت می کند که طی دو ماه نخست سالجاری، میزان صادرات به روسیه ۱۹۸ هزار و ۶۶۳ تن کالا به ارزش ۶۸ میلیون و ۵۸۴ هزار و ۳۷۲ دلار بوده و همینطور در همین مدت میزان واردات از روسیه ۴۴۳ هزار و ۶۸۱ تن کالا به ارزش ۳۱۹ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۹۱۱ دلار بوده است.
به این ترتیب صادرات دو ماهه به روسیه نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش ۱۲ درصدی در وزن و کاهش ۲۹ درصدی در ارزش مواجه بوده و همینطور واردات از این کشور در همین دوره زمانی، افزایش ۴۵ درصدی در وزن و افزایش ۷۳ درصدی در ارزش داشته است.
منبع: a4f.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب